پاکسازی کوانتومی، درست یا نادرست؟

چندی است که موج جدیدی در کشور راه افتاده بنام «پاکسازی کوانتومی» که به برگزاری دوره ­ها و کارگاه هایی با همین نام در برخی شهرها منجر شده است.

پاکسازی کوانتومی که چیزی جز همان قانون جذب نیست، ادعایش این است که ذراتی معنوی در ناخودآگاه انسان­ها وجود دارد که همه چیز را از آنجا مدیریت می­کند. در پاکسازی کوانتومی ادعا میشود که با استفاده از فعال سازی برخی از ذرات کوانتومی در باطنِ انسان (مشتمل بر انرژی و موج)، میتوان ذرات مرتبط با آن را در کائنات فعال کرد و در نتیجه فقر و نداری را از زندگی دور کرد و خوش بختی و ثروت و شادی را به زندگی سرازیر نمود.

 بنابراین پاکسازی کوانتومی همان قانون جذب است؛ با این تفاوت که آن را با یک توجیه فیزیکی ترکیب کرده ­اند و به آن رنگ علمی (یا بهتر است بگوییم «شبه علمی») داده اند. دیپاک جوپرا که کتاب شفای کوانتومی اش در دهه اخیر پرفروش بوده، پایه گذار این ایده بوده و امروزه در کشور، برخی در صدد بومی سازی نظریات این پزشک هندی هستند.

در دوره های پاکسازی کوانتومی (که البته پولهای خوبی هم به جیب سخنرانان سرازیر میشود!) به دیگران قول کیمیاگری میدهند؛ یعنی وعده میدهند که انسان ها با تکنیک پاکسازی کوانتومی خودشان کیماگر میشوند و میتوانند در زندگی خود رویدادهای طلائی خلق کنند.

خوشحالیم که برخی از جوانانِ دانشگاهی، دنبال دلیلِ پاکسازی کوانتومی میگردند و از چنین سخنرانانی می پرسند که دلیل و پشتوانه این نظریه چیست و در کدام علم پاکسازی کوانتومی اثبات یا حداقل تایید شده است؟

واقعیت آن است که این ادعا نه در هیچ مرکز آکادمیک و نه در هیچ پیمایش علمی اثبات نشده؛ یعنی هیچ یک از دانشمندان علوم تجربی و بخصوص فیزیک دانان و نه هیچ یک از اندیشمندان علوم انسانی و روان شناختی چنین ادعایی را نداشته اند و نه حتی آنرا به طور نصف و نیمه تایید کرده اند.

از نظر تجربی هم چنین ادعاهایی نیاز به استقرا کامل یا حداقل استقرا غالبی دارد؛ که البته چنین آزمون و استقرایی هم وجود ندارد(استقرا کامل، پیش کش!) استقراء یعنی اینکه افراد زیادی بتوانند صرفا بدلیل عمل به این تکنیک(نه بدلیل عوامل و ابزارهای دیگر) به نتایجی که به آنها وعده داده­ اند، دست یابند و در عمل این فرضیه را محک زده و درستی آنرا در عمل به اثبات برسانند. در آن صورت میتوان گفت که این نظریه دارای پشتوانه تجربی است و در میدان آزمون هم موفق بوده است. البته تاکنون چنین آزمونی هم برای پاکسازی کوانتومی برگزار نشده و همه چیز در حد قرار و مدار و وعده و وعید باقی مانده است.

ممکن است بپرسید برخی از افرادی که در دوره های پاکسازی کوانتومی شرکت کرده ­اند از نشاط و خوشحالی دم می­زنند و حس خوب پیدا کرده اند و میگویند که زندگی مان در حال بهتر شدن است.

در پاسخ می­گوییم که چنین نتایجی از کلاس و استاد نشات می­گیرد نه از ایده پاکسازی کوانتومی. ما این میزان را تایید میکنیم که برخی از شرکت کنندگان در این کلاس ها، نه به دلیل درستیِ پاکسازی کوانتومی، بلکه بدلیل «تلقین»، گشایش های موقت در زندگی شان ایجاد میشود؛ مثلا استرس و تنش هایشان کم میشود؛ به دوستان و اطرافیان خود خوش بین میشوند؛ احساس میکنند که کائنات دست به دست هم داده ­اند تا او در نعمت و ثروت شناور شود؛ که همه اینها به تلقین و خودتلقینی برمیگردد و تلقین هم در روان شناسی و هم در معارف اسلامی بعنوان یکی از راهکارهای تغیر خلق و خوی تایید شده است.

اما سخن در این است که چنین خوش بیینی، هیچ گاه به وعده سخنرانان قانون جذب و پاکسازی کوانتومی که قولِ سرازیر شدنِ پول و ثروت و فراوانی و راحتی و سلامتی به زندگی دیگران است، ختم نمیشود.

خلاصه آنکه افراد ممکن است در کوتاه مدت و متاثر از فضای هیجانی و جو روانی کلاس ها حس خوبی پیدا کنند، اما در دراز مدت اولا این حس را نمیتوانند برای خود نگه دارند و بعلاوه هیچ گاه به اهداف مادی و مالی که دنبالش هستند، دست نمی یابند و دست از پا درازتر، به جای اولشان برمیگردند.

دقت شود که پاکسازی واقعی آن است که صفات منفی مانند حسد، تکبر و خودبینی و دروغ از انسان دور شود و برخی صفات نیک مانند مهربانی، فداکاری، خدمت به دیگران در وجود انسان بارور شود. یعنی ریشه کنی صفات منفی از درون؛ و نشاندن صفاتِ نیک به جای آن. تردیدی نیست که اگر این پاکسازی با توکل و با تلاش همراه شود، غیر از آنکه رضایتمندی دنیوی انسان از زندگی_­اش بالا میرود، درونش آرام شده و رزقش تضمین میشود و صد البته در حیات ابدی هم بهشت برین در انتظار اوست.

 بهتر است کارکردِ پاکسازی کوانتومی را در خوش بینانه ترین حالت، ایجاد خوش بینی کاذب و کاهش استرس های زندگی ماشینی بدانیم نه ادعای جذب خوش بختی و نه ادعای پاکسازی باطن. قولِ جذب ثروت در کلاس های پاکسازی کوانتومی هم ادعایی بیش نیست.

فراموش نکنیم که در در دو دهه اخیر، هزاران نفر که آمده بودند با تصویرپردازی ذهنی و تجسمِ خلاق به ثروت­های نجومی برسند، با طناب «تکنولوژی فکر» و «قانون جذب» به چاه شرکت های هرمی افتادند و دار و ندار خود را از دست دادند و در مقابل، سرانِ گلدکوئیست­ و گلدکویست­ها در بستر همین تفکرات، واقعا به ثروت­های باد آورده دست یافتند و برخی متواری و برخی هم زندان افتادند.

خوب است این را هم اضافه کنم که نظر دو نفر از دوستانِ خوبم درباره پاکسازی کوانتومی را خواستم، چوابشان جالب بود.

اولین نفر، دکتر سلیمانی دانشیار فیزیک و عضو گروه علمی فیزیک است که در جوابم نوشت: «این ها شیادی است؛ این حرفها هیچ ربطی به علم فیزیک ندارند.» بعد هم ااضافه کرده بود: «نمیدونم این جور چیزها را چرا کسی نیست که اول ببینند بعد مجوز فعالیت بدهند؟»

نفر دوم هم دوست قدیمی ام، آقای دکتر تورج منتظری است که دکترای فیزیک و دارای تالیفات خوبی در حوزه فیزیک است، ایشان هم شبیه دکتر سلیمانی نظر دادند.