معرفی کتاب بی خدایی در عرفان حلقه

سخنِ آغازین

عرفانِ حلقه یکی از جریانهای معنویت‌گرا در کشور است که در چند سالِ اخیر دوره‌ها و کلاس‌هایش را با شعارهایی مانند درمان، فرادرمانی، اتصالِ به روح‌القدس برگزار کرده است. قبل از این گروه، دستِ‌کم سی جریانِ عرفانی در ایران فعال بودند که همگی بعد از انقلاب اسلامی فعالیت‌شان را در کشور آغاز کردند. بر خلاف مابقی جریانات که عموما وارداتی‌اند، حلقه را می‌توان با انتسابِ پایه‌گذارش به داخلِ کشور، بومی دانست. این جریان تفاوت مهم دیگری با دیگر عرفان‌ها دارد و آن این که خود را اسلامی و حتی شیعی معرفی کرده و به همین علت از آیات قرآنی و نصوص دینی استفاده زیادی برده است.
یکی از علل گسترشِ نسبیِ حلقه در کشور بی تردید همین عامل است که خود را به لباس دین آراسته و با برچسبِ عرفان اسلامی به تبلیغ خود پرداخته و در نتیجه خودی‌ها آن را دوست پنداشته‌اند. تأییدِ بعضی از کارشناسان مذهبیِ صدا و سیما (از جمله آقای اسماعیل منصوری لاریجانی) در اوائل شکل‌گیریِ حلقه، در جلبِ اعتماد اقشارِ مسلمان به حلقه نقش بسزایی داشت. اگرچه این افراد بعدها اشتباهِ خود را پذیرفته و از حلقه اعلام برائت کردند و حتی حلقه را «فرقه‌ای خطرناک» نامیدند و درمانش را «سرکیسه کردن» مردم خواندند، اما هم‌چنان افرادِ تازه‌وارد ـ و البته ناآشنا با معارفِ اسلامی ـ نیاز به گذشتِ زمان و مطالعه‌ی بیشتری دارند تا ناسازگاری حلقه با آموزه‌های اسلامی را دریابند.
خلاصه این که در میانِ ادعاهای مختلفِ این گروه، آن‌چه بیش از همه نیاز به بررسی و نقد دارد، ادعایِ مطابقتش با معارف قرآن و اسلام است. ضمنِ آن که لازم است دیگر باورهایِ این گروه از جمله باورِ به تناسخ ـ که با نامِ کالبد ذهنی به میدان آمده ـ و باور به تقدسِ شیطان که همسویی محسوسی با فرقه‌ی شیطان‌پرستی دارد، در نوشتار دیگری بازخوانی و نقد گردد. همین طور ادعای درمان‌گری در حلقه، لازم است هم در مراکز آکادمیک و با ضوابطِ علمی و ابزارهای آزمایشگاهی محک بخورد و هم آسیب‌های روحی و ذهنی که بعد از درمانگری به درمانگیرها سرایت کرده، توسط متخصصان روحی و معنوی، تبارشناسی شده و حقیقتِ آن برملا گردد.
این نوشتار فقط به این موضوع می‌پردازد که تصورِ حلقه از خدا چگونه است؟ روشن است که این موضوع خود به سؤالات متعددی تقسیم می‌شود؛ مثلا نگرشِ حلقه درباره‌ی خداوند، نگرشی اسلامی است یا غیر توحیدی و احتمالا مشرکانه؟ باور حلقه به خدا با اسلام سازگارتر است یا با عرفان‌های جادویی هم چون عرفان یهود (کابالا)؟ نام‌های خداوند در حلقه، به چه دلیل انکار شده است؟ شبکه‌ی شعور کیهانی چه نسبتی با خدا دارد؟ چرا این جریان تلاش کرده به پیروان خود بقبولاند که عشق به خدا را فراموش کنند؟..
بایسته است از کارکنانِ مؤسسه فرهنگیِ آل‌یاسین و مدیر دلسوزِ آن مؤسسه سرکار خانم زاهدیان‌فر که زمینه‌ی چاپ این اثر را فراهم آوردند تشکر نمایم.
حمزه شریفی‌دوست